Noot van de redactie: Deze inhoud is geverifieerd door Marina Basina, MD, een klinisch hoogleraar aan de Stanford University. Ze is klinisch endocrinoloog en onderzoeker met een focus op diabetesmanagement en diabetestechnologie. Dr. Basina is een actief lid van meerdere medische adviesraden en diabetesorganisaties in de gemeenschap en ze is lid van de Beyond Type 1 Science Advisory Council. 

---

Je hebt misschien gehoord dat glucagon ineffectief is bij de behandeling van lage bloedsuikerspiegel als je drinkt. Maar waarom werkt glucagon niet met alcohol? Het blijkt dat er daadwerkelijk biologische processen zijn die voorkomen dat glucagon effectief is bij het innemen van alcohol. Inzicht in wat die processen zijn kan je helpen om de situatie onder controle te krijgen.

Hoe verwerken we alcohol?

Laten we eerst een beetje opfrissen over hoe het lichaam alcohol verwerkt. Als je drinkt, ziet je lichaam alcohol als een gif en wijst het je lever de taak toe om je lichaam te “ontgiften” van dat gif. Elke alcoholische drank wordt tussen 1 en 1,5 uur verwerkt door de lever. Helaas betekent dit dat de lever zijn werk niet zo effectief kan doen; het reguleren van de bloedglucosespiegels (BGL’s) door het gestaag omzetten van glycogeenvoorraden in glucose en het vrijgeven van die glucose in je bloedsomloop. Hierdoor kan het drinken van alcohol je BGL’s van de wijs brengen, waardoor je vaak het risico loopt op hypoglykemie of een “hypo”

“Er zijn aanbevelingen over de veilige hoeveelheid ethanol (alcohol) voor mannen en vrouwen (onder),” zegt endocrinoloog Marina Basina, “maar er is geen specifieke drempel van alcohol waarboven glucagon niet effectief is. Het hangt af van de individuele verzadiging van het enzym.”

“Regelmatige consumptie van kleine hoeveelheden is veiliger dan een zuippartij,” zegt Basina, MD.

Wat zijn de “veilige” limieten voor alcohol?

• Voor mannen: 2-3 eenheden per dag
• Voor vrouwen: 1-2 eenheden per dag
• 1 eenheid = 8 – 10 gram ethanol

Wat wordt beschouwd als een “zuippartij”?

• Voor mannen: 8 eenheden in een dag
• Voor vrouwen: 6 eenheden in een dag
• 1 eenheid = 8 – 10 gram ethanol

 

Hoe werkt glucagon?

Glucagon is een hormoon dat wordt geproduceerd door je alvleesklier, en zijn taak is het verhogen van de bloedglucosespiegels (BGL’s). Bij iemand met een volledig functionele alvleesklier geeft het lichaam dit hormoon vrij als reactie op lage BGL’s en 1. Vertelt de lever om het glycogeen af te breken, 2. Activeert gluconeogenese, of 3. Breekt opgeslagen vet af tot vetzuren.

Bij Type 1 diabetes kan een verhoogd niveau van circulerende insuline de alvleesklier stoppen met het op natuurlijke wijze afgeven van glucagon, waardoor het risico op een hypo wordt verhoogd.

Als je bij bewustzijn bent maar geen suiker oraal kunt consumeren, kun je de glucagon zelf toedienen. Als je bewusteloos bent, zal iemand anders het in je spier moeten injecteren. Artsen kunnen een injectie geven als je in het ziekenhuis wordt opgenomen. Neem altijd contact op met de hulpdiensten als de glucagon in een noodsituatie wordt toegediend.

Lees meer over glucagon en het gebruik ervan.

Waarom beschermt Glucagon me niet tegen een hypo als ik drink?

De belangrijkste manier waarop glucagon lage BGL’s corrigeert is door de lever te stimuleren om glycogeen af te breken. Maar, zoals we hierboven hebben besproken, is het de taak van je lever om, wanneer je drinkt, je lichaam te ontgiften met alcohol. In plaats van in te werken op de signalen die de glucagon geeft om meer glucose te produceren, blijft het de alcohol in je systeem afbreken, waardoor de toegediende glucagon vrijwel onbruikbaar wordt.

Dus… wat doe ik om mezelf te beschermen tegen een hypo als ik drink?

Als je tijdens het drinken het risico loopt op een hypo te krijgen, corrigeer dan door wat snelwerkende koolhydraten in je systeem te krijgen: wat sap, frisdrank, een hapje, etc. Een snelle korte lijst van dingen die je kunt doen om jezelf te beschermen tegen een hypo als je drinkt zijn:

1. Drink niet op een lege maag
2. Hou de alcohol bij die je drinkt
3. Blijf je BGL’s testen en pas deze aan
4. Als je toch laag gaat, eet dan een snelwerkende koolhydraat
5. Eet een koolhydraathoudend tussendoortje voor het slapen gaan

Voordat je alcohol drinkt, moet je je ervan vergewissen dat je de risico’s van diabetes kent en dat je dit op een gezondheidsbewuste manier doet.